Nguyễn Bá Thanh: Thành ủy Đà Nẵng
Có cứu được Đảng không ?
Trần Bình Nam
Năm 1956 khi uy tín của đảng Cộng sản
Việt Nam xuống tận đất đen sau cuộc cải cách ruộng đất theo công thức Trung
quốc giết oan hằng chục ngàn nông dân vô tội, Đảng đã mang tướng Võ Nguyên Gíap
lúc đó uy tín đang lên với chiến thắng Điện Biên Phủ ra đọc báo cáo của Trung
ương Đảng công nhận sai lầm, ban hành chính sách sửa sai và xin lỗi quốc dân để
cứu đảng. Hôm nay, bản cũ soạn lại, uy
tín của đảng đang xuống thấp do thất bại kinh tế, tham nhũng tràn lan, nội bộ
đánh đấm nhau rách nát, đảng lôi ông Nguyễn Bá Thanh, Thành ủy thành phố Đà
Nẵng ra Hà Nội giữ chức vụ Trưởng ban
Nội chính Trung ương với quyền hành Bao Công hòng cứu vớt uy tín của đảng.
Theo một bài báo đăng trên tuần báo The Economist số ngày 26/1/2013 ( Is Thanh the man? ) đảng Cộng sảnViệt Nam vừa làm một
hành động tệ hại ra tay đàn áp thành phần đối lập để bịt miệng quần chúng trước
nạn tham nhũng không phương cứu chữa.
Bài báo viết: “Đầu tháng 1/2013 (1) tòa án của đảng Cộng sản Việt Nam đã
đưa ra những bản án nặng xử 14 thanh thiếu niên hoạt động dân chủ và bloggers
về tội âm mưu lật đổ chính quyền (2). Ngay cả đối với một đảng nổi
tiếng đàn áp, loạt án này là một hành động đàn áp vô nhân đạo ngoài sức tưởng
tượng.
“Đảng
Cộng sản Việt Nam có thể cho các bản án là một biểu hiện sức mạnh chính trị của
Đảng và là một đòn cảnh cáo thanh thiếu niên. Nhưng nhân dân Việt Nam xem các
bản án như là một hành động vô vọng của một đảng đang sống với hoang tưởng. Mặc
dù sau ¼ thế kỷ “đổi mới” kinh tế có phát triển, đời sống xã hội có cởi mở hơn,
nhưng những hành động – như những bản án vừa qua – có thể làm cho đảng Cộng sản
Việt Nam không còn “đạo đức luân lý” để lãnh đạo.
“Hành
động của đảng Cộng sản Việt Nam nhắm vào các người chơi blog vì báo viết thì
nhà nước đã đóng chặt mõm rồi. Theo ước lượng trong nước có chừng 2 triệu blog,
đa số trao đổi linh tinh vô thưởng vô phạt, nhưng càng ngày càng có nhiều blog
đụng chạm đến chính trị, kinh tế, tham nhũng, bất công làm cho Đảng thấy lo.
Trong hai năm vừa qua đất nước càng có “vấn đề” Đảng càng ra tay đàn áp. Trong
lĩnh vực internet, Việt Nam được xếp hạng gần chót chỉ trên Trung quốc và Iran.
So với Miến Điện đang trên đà cởi mở, Việt Nam giống như một quái vật chính trị
càng lúc càng tụt dốc.
“Lý
do chính thái độ hung hãn của Đảng là sự thất bại kinh tế do sự điều hành cẩu
thả và thiếu trách nhiệm. Cách đây 5 năm Việt Nam được thế giới xem như một con
cọp Á châu (sau 5 con rồng châu Á) nhờ kinh tế tăng trưởng vượt bậc. Nhưng các
con bệnh của cơ chế kinh tế “xã hội chủ nghĩa” âm ỉ không thuốc thang bây giờ
bộc phát gây ra nạn lạm phát, đồng tiền mất giá, ngân hàng lỗ lã và độ tăng
trưởng GDP tụt xuống 5% trong năm 2012. Mọi người – kể cả các nhà lãnh đạo Cộng
sản Việt Nam – đều công nhận lý do của tình trạng kinh tế bi thảm đó là do lĩnh
vực quốc doanh. Đảng Cộng sản Việt Nam dùng quốc doanh để duy trì hình thức
kinh tế xã hội chủ nghĩa, qua đó duy trì quyền lợi của các đảng viên và quyền
hành của đảng. Lĩnh vực quốc doanh chiếm 40% sản xuất quốc gia, nhưng là khu
vực được quản lý kém cỏi nhất, phí phạm nhất và năng xuất thấp nhất. Trong năm
2011, công ty đóng tàu quốc doanh Vinashin nợ 4.5 tỉ mỹ kim và hoàn toàn sụp đổ
.
“Khu
vực quốc doanh cũng là nơi để nhân sự lãnh đạo tự do tham nhũng. Nhân sự lãnh
đạo đều là người do Đảng bổ nhiệm, và các cơ sở quốc doanh hình như chỉ lo làm
lợi cho đảng viên, đã giàu càng giàu thêm. Năm 2011 uy tín của quốc doanh và
của Đảng không còn gì khi nhiều tay quản lý chủ chốt các công ty quốc doanh mang
của cải chạy trốn ra nước ngoài, một số bị bắt.
Tham
nhũng đang trở thành một định chế tại Việt Nam! Một bản báo cáo của Phòng
Thương Mãi và Kỹ nghệ Việt Nam năm 2011 viết rằng 50% các nhà kinh doanh Việt
Nam thú nhận họ phải hối lộ mới ký được giao kèo làm ăn. Những người am tường
tình hình hơn cho biết trên thực tế tỉ số chạy tiền để có giao kèo cao hơn 50%
nhiều .
“Đảng
Cộng sản Việt Nam đã nói nhiều về cải tổ lĩnh vực quốc doanh, về chống tham
nhũng nhưng cho đến nay chỉ là chuyện “nước chảy qua cầu”. Mới đây đảng Cộng
sản Việt Nam có một nỗ lực là bổ nhiệm ông Nguyễn Bá Thanh, Thành uỷ Đà nẵng,
thành phố lớn thứ ba của Việt Nam ra Hà Nội giữ chức vụ Trưởng ban Nội chính Trung ương toàn quyền
ban hành phương thuốc chống tham nhũng. Ông Nguyễn Bá Thanh nổi tiếng là nhà
cải tổ thành công nhất tại Đà Nẵng. Ông đã mang lại cho thành phố Đà Nẵng một
chính quyền được dân tin cậy. Ít nhất cũng có một đồng thuận (ở chóp bu đảng)
đem kinh nghiệm địa phương của ông Thanh ra áp dụng ở mức độ quốc gia.
“Nhưng
công việc của ông Nguyễn Bá Thanh không phải dễ. Ông nhảy vào giữa một cuộc
tranh chấp quyền hành gay cấn nhất giữa Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và Chủ tịch
nước Trương Tấn Sang, chưa nói đến vai trò của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng
trong cuộc đấm đá này.
“Uy
tín của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đang mai một bởi vụ Vinashin. Ông Dũng là
người đỡ đầu cho nhiều viên chức cao cấp của Visashin, và là người thân cận của
ông Nguyễn Đức Kiên, chủ tịch một hệ thống ngân hàng. Ông Kiên bị bắt tháng Tám
năm 2012 về tội “vi phạm nguyên tắc kinh tế”. Chức vụ thủ tướng của ông Nguyễn
Tấn Dũng như đang chuông treo chỉ mành đầu gió, và công tác điều tra của ông
Thanh có thể làm cho chiếc ghế của ông Dũng lung lay hơn. Không ngồi yên chịu
trận, ông Nguyễn Tấn Dũng ra tay đánh trước. Một bản báo cáo của chính phủ vừa
được tung ra tố cáo chính quyền Đà Nẵng phạm nhiều sai suất và tham nhũng dưới
sự lãnh đạo của ông Nguyễn Bá Thanh!
“Sự
việc các quan Cộng sản ở cấp cao công khai tố nhau như vậy càng làm cho hệ
thống chính trị Việt Nam rạn nứt thêm. Trong khi đó sự bất mãn của quần chúng
đối với Đảng trở nên sôi sục dù chưa đến mức đẩy dân xuống đường đối diện với
súng đạn để làm cách mạng. Tuy nhiên, những cuộc phản đối của dân chúng đối với
sự trưng dụng đất đai của nông dân một cách bất công có thể trở thành bạo động.
Bài báo kết luận: “Nhiệm vụ mới của ông Nguyễn Bá Thanh có thể
cho phép ông đưa ra đôi ba phương thuốc tạm thời. Nhưng muốn cải tổ thật sự thì còn phải chờ.
Không khéo nó sẽ diễn ra ngoài ý muốn của đảng.”
Và sự dự đoán của tuần báo The Economist sẽ không xa sự thật bao
nhiêu. Tướng Võ Nguyên Giáp đã thành công xoa dịu sự phẫn nộ của nông dân năm
1956, nhưng ông Nguyễn Bá Thanh sẽ không may mắn như vậy. Tham nhũng đã thành
một định chế./.
Trần Bình Nam
Jan
29, 2013
Chú thích:
(1)
Trong 2 ngày 8 và 9/1/2013 tại thành phố Vinh
(2)
Danh sách 14 thanh thiếu niên: Hồ Đức Hòa, Nông Hùng Anh, Lê Văn Sơn, Đặng Ngọc Minh, Nguyễn Đặng Minh
Mẫn, Nguyễn Đặng Vĩnh Phúc, Đặng Xuân Diệu, Nguyễn Văn Oai, Nguyễn Văn Duyệt,
Hồ Văn Oanh, Thái Văn Dung, Nguyễn Đình Cương, Nguyễn Xuân Anh, Trần Minh
Nhật tuổi
từ 18 đến 22. Các thanh thiếu niên trên bị quy tội liên lạc và gia nhập đảng
Việt Tân, và bị kết án từ 3 năm đến 13 năm tù giam và từ 2 đến 5 năm quản chế.
Chỉ có một án treo.