Mitt Romney mời Paul Ryan
đứng phó:
Một chọn lựa của thất bại
Trần Bình Nam
Hôm Thứ Bảy 11 tháng 8, vào lúc dân
chúng Hoa Kỳ đang theo dõi và thưởng thức thành quả khích lệ của đoàn vận động
viên của Hoa Kỳ tại Thế Vận Hội mùa hè ở Luân Đôn, càng lúc càng dẫn đầu xa
Trung quốc, thì ông Mitt Romney, ứng cử viên tổng thống của đảng Cộng hòa làm
cho cơn sốt truyền thông lên cao thêm một cung bậc. Ông tuyên bố chọn Dân biểu
Paul Ryan (bang Wisconsin) đứng phó tổng thống trong một buổi xuất hiện chung
trước công chúng tại Norfolk, Virginia.
Ông Paul Ryan đương
kim Chủ tịch Ủy ban Ngân sách Hạ nghị viện sau khi đảng Cộng hòa nắm lại đa số
tại Hạ nghị viện trong cuộc bầu cử quốc hội tháng 11 năm 2010. Paul Ryan là một
dân biểu trẻ tuổi có tài. Ông nổi tiếng trong cuộc tranh luận với tổng thống Obama
về ngân sách. Nguyên tắc của Paul Ryan cực kỳ đơn gỉản: cắt các chương trình
chi tiêu của chính phủ, giảm chi phí các chương trình an sinh xã hội và giảm
thêm thuế cho thành phần dư dã để khuyến khích đầu tư.
Xuất hiện bên cạnh ông Mitt Romney,
Dân biểu Paul Ryan trẻ tuổi, đầy sức sống, rạng rỡ hứa sẽ cùng với Mitt Romney
lãnh đạo đưa Hoa Kỳ ra khỏi cơn khó khăn kinh tế và ngân sách hiện tại. Sự chọn
lựa ông Paul Ryan đã bơm một chất xúc tác vào cuộc tranh cử tổng thống bắt đầu
khó khăn của ông Romney.
Vào mùa Xuân năm nay cuộc tranh cử
khởi đầu với nhiều lợi điểm cho phía Cộng hòa vì kinh tế khó khăn, thất nghiệp,
giá dầu xăng tăng, và yếu tố tâm lý làm
dân chúng Hoa Kỳ dường như muốn đổi ngựa.
Mặt khác ông Mitt Romney xuất hiện như một khuôn mặt Cộng hòa trung dung, nhiều
kinh nghiệm kinh doanh và với tên tuổi quen thuộc qua cuộc tranh cử năm 2004
gìanh sự đề cử của Cộng hòa với Thượng nghị sĩ John McCain. Cuộc chạy đua vào
Bạch Ốc của Thượng nghị sĩ McCain bất thành làm cho dân chúng Hoa Kỳ dường như
luyến tiếc đã chọn nhầm ứng cử viên cho đảng Cộng hòa, và lần này dành nhiều
cảm tình cho ông Mitt Romney ngay từ bước đầu.
Khi còn là thống đốc bang Massachusetts
(2003-2007) Mitt Romney ký ban hành luật bảo hiểm sức khỏe bảo đảm mọi người
sống trong tiểu bang đều được bảo hiểm sức khỏe trong đó có khoản buộc một số
công dân Mỹ sống tại bang Massachusetts phải mua bảo hiểm dưới một hình thức
nào đó, hoặc tự liệu hoặc do chính phủ tiểu bang giúp đỡ. Luật này đã có ảnh
hưởng đến nỗ lực của tổng thống Obama khi vừa đắc cử vận động quốc hội thông
qua luật Affordable Care Act (hay còn
gọi là Obamacare) tháng 3 năm 2010.
Thành phần phía hữu chống luật
Affordable Care Act buộc một thành phần công dân phải mua bảo hiểm là vi hiến,
và sự tranh luận đã phân cực xã hội Hoa Kỳ, một bên là hữu, một bên là tả,
không dành một chỗ đứng nào cho thành phần ở giữa. Kết quả cuộc bầu cử quốc hội tháng 11 năm
2010 đảng Tea Party của bà Sarah Palin xuất hiện và gíup đảng Cộng hòa chiếm
lại đa số tại Hạ nghị viện.
Do sự phân cực không khí chính trị Hoa
Kỳ, trong cuộc bầu cử tổng thống năm nay (2012) nhiều thành phần cực hữu đã
xuất hiện, như Newt Ginrich, Ron Paul, Rick Santorum, Rick Perry, Michelle
Bachmann tranh với ông Mitt Romney, một khuôn mặt ôn hòa. Do nhu cầu giành sự
đề cử của đảng ông Mitt Romney đã tạm thời từ bỏ lập trường trung dung của ông
trong các lĩnh vực bảo hiểm sức khỏe, quyền di trú (immigration), quyền của
những người đồng tính … Khi được chất vấn quan điểm của ông về bảo hiểm sức
khỏe, ông nói luật đó cần cho bang Massachusetts, nhưng không cần cho cả nước.
Ai cũng hiểu đó là một cách nói cho qua chuyện, nhưng sự thích ứng với nhu cầu tranh cử trong nội bộ
đảng Cộng hòa cuối cùng đã làm cho ông Mitt Romney được sự chấp nhận của đảng
Cộng hòa.
Nhưng phóng lao phải theo lao, ứng cử
viên Mitt Romney nhận ra rằng ông chỉ có một con đường để thắng ông Obama là
tận dụng khuynh hướng cực hữu. Điều này
được thấy qua thái độ của ông ngày 28/6 vừa qua
khi Tối cao Pháp viện phán quyết duy trì Affordable Care Act. Ông long trọng cho dựng một bệ gỗ với khẩu
hiệu “Repeal & Replace Obamacare”
(Hủy bỏ và thay thế Luật Bảo hiểm Sức
khỏe của Obama) và dõng dạc tuyên bố: “Nhiệm
vụ của chúng ta rất rõ ràng. Nếu chúng ta muốn hủy bỏ Obamacare, chúng ta phải
thay thế tổng thống Obama. Sứ mạng của tôi là thực hiện điều đó.” (Nguyên
văn: Our mission is clear. If we want to get rid of Obamacare, we are going to
have to replace President Obama. My mission is to make sure we do exactly that)
(1)
Lời tuyên bố của ông Mitt Romney cho
thấy ông là một nhà chính trị có thể làm bất cứ gì để được phíếu, bất chấp thực
tế, bất chấp quan điểm vốn có của mình.
Ký gỉa Michael Tomasky trong một bài
báo viết cho tờ tuần báo Newsweek số
ngày 6 tháng 8 không ngần ngại dùng danh từ “wimp” để miêu tả ông Mitt Romney (2). Wimp có nghĩa là nhát gan, người không
có xương sống, một người không có lập trường. Dẫn chứng hoạt động chính trị của
ông Romney nhất là kinh qua hai cuộc tranh cử tổng thống ông Tomasky nhận định rằng ông Mitt Romney không có một
lập trường rõ ràng về bất cứ một vấn đề
gì. Về quyền phá thai? Ông bà Romney từng viết chi phiếu ủng hộ tổ chức “Kế
hoạch hóa Gia đình” (Planned Parenthood) thì nay chương trình “kế hoạch hóa” đang ở trong danh
mục cần đánh phá. Về lập trường đánh thuế?
Ông Romney đã không ký vào “bản cam kết không tăng thuế” (Taxpayer Protection Pledge) do nhà chủ
trương cải tổ thuế khóa Grover Norquist đưa ra khi
đang tranh cử thống đốc bang Massachusetts, nhưng năm 2007 lại hăm hở ký. Về di
dân và quốc tịch ông Romney từng chủ trương tạo cơ hội cho người định cư bất
hợp pháp trở thành công dân Hoa Kỳ thì bây giờ là người chống đối nó mạnh mẽ
nhất. Lập trường về quyền mang súng? Ông
từng ủng hộ “Luật Brady” (3) giới hạn quyền mang súng thì bây giờ
ông chống mọi giới hạn.
Ông Michael Tomasky viết rằng người Mỹ
rất thông cảm sự thay đổi lập trường vì nhu cầu tranh cử của các chính trị gia
trong một chừng mực nào đó nhưng rất kiêng kỵ các ứng cử viên không có xương
sống. Ông Tomasky nói rằng có 3 lý do làm cho một chính trị gia thay đổi lập
trường. Thứ nhất là được tiền, thứ hai là can đảm khi thấy lập trường mình sai, thứ ba là hèn nhát sợ đám đông mình
đang ve vuốt. Theo ông Tomasky ông Mitt Romney không cần tiền, cũng chẳng phải
thấy lập trường mình sai mà chỉ vì nhát
gan không dám đối diện với áp lực .
Việc ông Romney chọn ông Paul Ryan
đứng phó thể hiện chân dung của ông. Ông chọn một xã hội phân cực và cực hữu để
đắc cử. Ông quên quá khứ, bất chấp các cử tri ở giữa, bất cần phiếu của người
thiểu số, bất chấp thành phần yếu kém trong xã hội.
Sự chọn lựa của ông Mitt Romney không
khác quyết định của Thượng nghị sĩ John McCain khi chọn bà Sarah Palin đứng
phó. Chỉ khác ở chỗ trước khi được chọn không ai biết bà Palin là ai. Dân biểu
Paul Ryan trái lại đã nổi danh bởi những quan điểm cực hữu của ông về thuế (dứt khoát không tăng thuế thành
phần có lợi tức cao), về thâm thủng ngân
sách (giảm chi phí công), về an sinh
xã hội (cắt giảm các chương trình Medicare, Medicaid, tem phiếu, chương
trình giúp trẻ em các gia đình nghèo …). Sự đáp ứng của truyền thông dành cho
ông Paul Ryan có thể khích lệ hơn khi được ông McCain chọn bà Palin. Nhưng tác
dụng sau cùng cũng sẽ không khác nhau.
Nếu năm 2008 ông Barack Obama đã thắng
nhờ sự tính toán sai lầm của Thượng nghị sĩ John McCain chọn bà Sarah Palin và
cuộc khủng hoảng kinh tế xẩy ra một tháng trước ngày bầu cử. Thì lần này ông
Obama lại thắng nhờ lập trường chao đảo của ứng cử viên Mitt Romney và việc
chọn ông Paul Ryan đứng phó làm cho cử tri đứng giữa và thành phần thiểu số
không có một sự lựa chọn nào khác. /.
Trần Bình Nam
Aug. 13, 2012
(1)
Xem www.tranbinhnam.com
àBình luận à tài liệu số 433 – July 2012
(2)
Xem “A Mouse in the White House?: Mitt has bowed
to reporters and cowered from the rights, he is a candidate with a serious wimp
problesm” by Michael Tomasky, tuần báo Newsweek,
August 6, 2012
(3)
“Brady Act”
tên bộ luật tổng thống Bill Clinton ký ban hành ngày 30/11/1993 do vụ tổng thống
Ronald Reagan bị John Hinskley, Jr. mưu
sát năm 1981 bằng súng đặt theo tên của James Brady, tùy viên báo chí phủ tổng
thống. Tổng thống Regan và Brady đều bị
thương nặng. Brady Act quy định ai
đăng ký mua súng phải chờ ngày 5 ngày để cơ quan an ninh kiểm soát lý lịch.