Kế hoạch
hóa gia đình tại Việt Nam
Trần
Bình Nam
Theo một bài báo đăng
trên tờ tuần báo The Economist số ngày 2/1/2016 chính phủ Việt Nam vừa ban hành một bộ luật kế họach hóa gia đình.
Bài báo bắt đầu tả quang cảnh trong phòng tíếp khách của một cơ sở y tế tư nhân cung cấp dịch vụ phá thai của nữ bác sĩ Nguyễn Tố Hào chuyên về bệnh
tử cung và thai nghén (obstetrician/gynaecologist) tại Hà nội. Phòng trưng bày hoa giấy đầy màu sắc, nhưng không khí trong phòng đợi có vẻ ảm đạm. Bác sĩ Hào cho biết khách của bà thường là những thiếu nữ trẻ tuổi không hiểu biết gì nhiều về sinh lý, tình dục và hậu quả của nó. Nhiều cô gái không
chồng mang bầu đến quá trễ phải được đưa vào bệnh viện để phá thai. Nhiều cô khác sinh con rồi mang đến chùa nhờ các nhà sư hay ni sư nuôi giúp.
Việc thụ thai ngoài ý muốn tại Việt Nam chỉ có thể ngừa được nếu có chương
trình sinh lý và tình dục tại các trường trung học đệ nhị cấp. Nhưng những người có trách nhiệm về giáo dục tại Việt Nam nghĩ rằng “giảng dạy về sinh lý và tình dục tại
trường
học chẳng khác gì chỉ đường cho hưu chạy”. Cách tốt nhất là đừng đá động đến chuyện đó . Bác sĩ Hào nói: “Trên thực tế ‘hưu vẫn chạy’”. Và tai hại là nhà trường không chỉ cho hưu chạy đường nào cho an toàn.
Không có thống kê để biết tỉ lệ phá thai ở Việt Nam cao hay thấp, nhưng theo các chuyên viên có lẽ thuộc hạng cao trên thế giới. Chính phủ cho tỉ số 20% . Nhưng bệnh viện chuyên về thai nghén tại Hà nội nói tỉ số sát hơn là 40%.
Nhiều phụ nữ không có một ý niệm gì về các cách ngừa thai, nên lỡ rồi phải phá. Nhiều trường hợp phá vì muốn con trai để nối dõi tông đường và săn sóc bố mẹ khi về già. Người Việt Nam tin con gái “ngọai tộc” nghĩa là đi lấy chồng rồi là hết (TBN: một quan niệm đã lỗi thời nhưng vẫn còn thịnh hành tại Việt Nam và nhất là Trung quốc).
Từ năm 2003, chính quyền Việt Nam cấm phá thai vì lý do
trai hay gái nhưng
luật
này rất
khó áp dụng.
Bà Nguyễn
thị
Hiền,
một
phụ
nữ
có hai con tại
Hà Nội
nói chỉ cần
tốn
khoảng
$75 mỹ
kim thì có khối
bác sĩ làm siêu âm và cho biết
cái thai là gái hay trai. Theo
thống
kê của
Cơ quan Dân số Liên hiệp quốc
(UN Population Fund) hiện
nay tại
Việt
Nam cứ
100 bé gái thì có 111 bé trai được sinh ra, một
sự
chênh lệch
đáng kể
chỉ
có ở
Trung quốc.
Đảng
Cộng
sản
Việt
Nam bắt
đầu
quan tâm đến
nạn
trai thừa
gái thiếu
. Kinh nghiệm
trên thế
giới
cho thấy
một
xã hội
có nhiều
đàn ông độc
thân (vì kiếm
không ra vợ)
thường
bị
nạn
buôn người
và mãi dâm, hiếp
dâm tạo
bất
ổn
cho xã hội
. Chính quyền Việt Nam hay thay đổi chính sách sinh đẻ. Một viên chức Bộ Y tế Việt Nam nói: Có thể Việt Nam sẽ
thay đổi chính sách một gia đình hai con hiện nay khi Quốc hội họp vào mùa Xuân năm nay sau Đại hội thứ 12 của Đảng dự trù họp
trong tháng 1/2016 . Cũng đã đến lúc thay đổi. Hiện
nay với dân số 90 triệu đa số trẻ trung, Việt Nam có một lực lượng lao động
60 triệu đủ sức cung ứng
để duy trì sự phát triển kinh tế trong vòng 30 năm tới. Nhưng sau đó thì không biết được. Tại các thành phố
hiện nay số sinh không bù đắp nỗi số người chết, nên dân sẽ già dần và đến một lúc nào đó sẽ thiếu nhân công như
từng xẩy ra tại Nhật Bản và các quốc gia phát triển.
Nhưng Việt Nam sẽ khác là các nước này giàu rồi mới có nạn thiếu
nhân công. Việt
Nam có thể
thiếu nhân công trước khi trở nên giàu có. Bộ luật kế hoạch hóa gia đình mới ban hành không giải quyết được vấn đề lực lượng lao động
trong tương lai. Điều khoản cho phép một gia đình có hai con không thay đổi, nhưng cấm phá thai sau khi thụ thai được12 tuần lễ ngoại trừ
bị hiếp dâm (hiện nay là 22 tuần
lễ). Luật này có thể làm cho nhiều phụ nữ phá thai lén tại các trung tâm phá thai không đăng ký. Tháng Chín vừa qua có 17 chuyên viên về sức khỏe công cọng
ký một thỉnh nguyện yều cầu nới rộng thời gian 12 tuần
lễ để các phụ nữ mang thai bất đắc dĩ có thì giờ lo cho việc phá thai một
cách an toàn Luật mới đặt nặng vấn
đề bệnh tật
của thai nhi, nhằm khuyến
khích các bà mẹ phá thai nếu
thấy thai có triệu chứng
bệnh tật. Khi thảo bộ luật, bộ
Y tế định bỏ sự giới hạn hai con tại
các thành phố,
nhưng vẫn duy trì đối với người thiểu số và ở thôn quê để
khuyến khích các gia đình trung lưu ở các thành phố sinh đẻ nhiều
hơn. Giữ điều kiện này sẽ
giúp duy trì các cơ
sở kiểm soát (việc sinh 2 con) và giữ công ăn việc
làm cho một
số công chức. Tuy nhiên ý kiến này bị xem là lỗi
thời và có tính kỳ thị (TBN: Dù sao đây chỉ là bước dọ dẫm của chính quyền trước vấn đề dân số
và lực lượng lao động đang là vấn
đề nổi bật tại
nhiều
quốc gia như Trung quốc, Nhật Bản. Với lực lượng lao động còn trẻ trung
hiện nay, Việt Nam còn có thì giờ để thở)./. Trần Bình Nam 11 Jan. 2016
|